List z przeszłości

Ukochany synu i bracie!
Bardzo stęskniliśmy się za tobą, ponieważ od dwóch lat nie piszesz. Przed dwoma laty wysłaliśmy ci napisaną książeczkę. Nie wiemy czy adres mistrza piekarskiego Riesenthala, który podałeś jest dobry i czy otrzymałeś tę książeczkę czy nie.

Pisaliśmy ci już, że Gottlieb wyprowadził się do Ameryki. Otrzymaliśmy od niego już trzy listy. W jednym dniu dostaliśmy od was cztery listy z maja. Oni szczęśliwie i zdrowo dojechali do Ameryki. Gottlieb od razu otrzymał pracę w dworze/gospodarstwie Lenzfeld, dwie godziny drogi od Filadelfii u doktora Lenza ze Stuttgartu. Dostaje 25 [dolarów] miesięcznie plus wikt i opierunek. Latem wieczorami pracował jeszcze w [twierdzy, Festung? fort?] 15 godzin od Filadelfii [?!]. Napisał nam, że ziemia tam dobra i żyzna, że można się lepiej niż w Niemczech urządzić.

Nastały ciężkie czasy u nas, pieniądz jest rzadkością a owoce [pracy] dobre są tylko dla bogatych, skarżą się ludzie biedni, bo dostają niecałego guldena w największej potrzebie za bardzo ciężka pracę a zarobek jest mały.
Przez dziesięć dni od 26 kwietnia do 6 maja burze z piorunami i gradem wyrządziły tyle szkód, że ciężko jest je oszacować.
Krawiec Johan Jakob Martins ożenił się w Elblągu w promieniu 15 h od Gdańska, jeśli chciałbyś do niego napisać – musisz pisać do krawca Jakoba Kaza, który mu te listy przekaże.

Dalej nie wiem co pisać, Bogu dzięki jesteśmy zdrowi, czujemy sie dobrze, tylko matka od sześciu lat może już coraz mniej pracować. Przekazujemy twojemu [pracodawcy, zwierzchnikowi, mistrzowi] serdeczne pozdrowienia.
List ten pisała twoja siostra Elisabeth w Hochdorf dnia 6 maja 1821
Napisz do nas znowu kiedy tylko jest to możliwe i czy otrzymałeś Rorle (rurka, może rulon? może tak posyłano listy?)

——-

Geblieter Sohn und bruder.
Wir haben so ein sehnliches Verlangen nach dir gehabt, weil du uns schon zweij Jahr nicht mehr geschrieben hast. Wir haben dir vor zweij Jahren das geschriebene Buchlein geschikt, Die Adresse an den Beckenmeister Riesenthal gemacht, jezt vissen wir nicht ob du das Büchlein bekommen hast, oder nicht. Wir haben dir selbigesmal geschrieben daß der Gottlieb nach Amerika gewandert ist. Wir haben schon dreij Briefe in einem Jahr bekomen von dem Gottlieb. Wir haben von euch beiden in einem Tage den 4 Mey briefe erhalten. Sie sind aber alle gesund nach Amerika gekommen, der Gottlieb hat gleich Arbeit bekommen auf einem Hofn mit namen Lenzfeld 2 Stund von Philadelfia beim Doktor Lenz von Stuttgart. Er hat monatlich 25 (?) gehabt, und Kost, und Waschfrey. Den vorigen Sommeraben hat er an einer Vestung gearbeitet auf einem Land
15 Stund von Philadelphia er hat uns geschrieben daß das Land gut und fruchtbar sey daß man sich besser könne näh?er als in Deutschland

Es ist wirklisch eine harte Zeit bey uns weil das Geld so rahr und die Früchten so wohfeil sind der Reiche thut klagen wie der Arme, man bekomt kaum einen Gulden in der grösten Noth und der Verdinst ist sehr wenig, und weil es schon 10 Tage vom 26 April, bis zum 6 May alle Tage sehr groste Donner, und Hegel Wetter gibt, daß das Gemässer sehr viel Schaden thut, in unserer Gegend daß es nicht zu berechnen ist.
Und Martins Johann Jakob der Schneider hat sich verheurathet in der Stadt Elbing in kreusischen 15 Stund von Danzig, wann du willt einmal an ihn schreiben so ist die Adresse an den Schneider ?l Jakob Kaz, abzugeben nuf der Scheiderherberg in Elbing.
Weiter wissen wir nichts zu schreiben, wir sind gottlibelln gesund und wohlauf, bis an unsere Mutter die kan nach ein klein wenig arbeiten beynahe schon 6 Jahr, Wir lassen Dich um deinen Weister alle schon grüssen.
Deine Schester Elisabetha hast den Brief geschrieben Hochdorf, Den 6 May 1821
Schreibe uns wieder so bald es möglisch ist ob du dir Rorle bekommen hast oder nicht.

Podziękowania dla Inki N. za tłumaczenie.

5 myśli nt. „List z przeszłości

  1. SNOL

    Piękne. Udało się przetłumaczyć całość, brawo! :) Krój pisma jest boski, Niemcy jednak zawsze wiedzieli, co dobre (pomijam wyjątki potwierdzające regułę).

    Odpowiedz
  2. Inga

    I pomyśleć, że dokładnie tak, jak ten list (no, prawie – charakter pisma mam cokolwiek bardziej niechlujny…) wyglądają moje notatki z wykładów, listy zakupów i spisy „zadań na dziś” ;) Nie wiem, po co mi umiejętność pisania „tymi szwabskimi gryzmołami”, jak to ktoś mi powiedział – ale ponoć od przybytku głowa nie boli… ;)

    Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.